Ιδρύθηκε το 963 μ.Χ. από τον αρχιγραμματέα του βυζαντινού Αυτοκράτορα Νικηφόρου Β’ Φωκά, τον Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο, που της έδωσε και το προσωνύμιο “Φιλοσόφου”. Το 1691, η Μονή μεταφέρθηκε σε νέα τοποθεσία (Νέα Μονή) για ευκολότερη πρόσβαση.
Η Παλαιά Μονή είναι η πιο ιστορική στην Αρκαδία, και είναι επίσης γνωστή ως “Κρυφό Σχολειό”, καθώς εκεί κατά την παράδοση λειτουργούσε επί Τουρκοκρατίας σχολείο, το οποίο αργότερα εξελίχθηκε σε σπουδαία ιερατική σχολή που λειτούργησε στη Νέα Μονή.
Ξακουστή απ’ άκρη σ’ άκρη της Ελληνικής επικράτειας, η Μονή Φιλοσόφου, εκτός από θρησκευτικό φάρο στα βάθη των αιώνων, αποτέλεσε πηγή εκπαίδευσης για χιλιάδες ανθρώπους και ηγετικές μορφές της εκκλησίας κατά τα “σκοτεινά” χρόνια της Οθωμανικής κατοχής στην Ελλάδα.
Χτισμένη πάνω στον ιερό βράχο της Μονόπορης, σχεδόν “σφηνωμένη” πάνω στη χαράδρα του ποταμού Λουσίου, η Μονή Φιλοσόφου αποτελεί σπουδαίο μνημείο παράδοσης, ιστορίας και θρησκευτικότητας του Ελληνισμού. Αποτελείται από δύο μοναστηριακά συγκροτήματα, ένα παλαιό κι ένα νέο, τα οποία βρίσκονται σε μικρή απόσταση μεταξύ τους.
Η Παλαιά Μονή ιδρύθηκε το 963 μ.Χ. από τον αρχιγραμματέα του βυζαντινού αυτοκράτορα Νικηφόρου Β’ Φωκά, τον Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο, που ήταν γνωστότερος στην περιοχή και ως “Φιλόσοφος”. Μάλιστα, σύμφωνα με ιστορικές αναφορές, και ο ίδιος ο Νικηφόρος Φωκάς μόνασε στη Μονή, αφότου παραιτήθηκε από το αξίωμά του. Στο σιγίλλιο της Παλαιάς Μονής έχουμε και την πρώτη ιστορική αναφορά στη Δημητσάνα.
Σήμερα, αν και είναι ερειπωμένη, σώζεται το καθολικό της, που αποτελεί εξαιρετικό δείγμα βυζαντινής τέχνης, με τοιχογραφίες προερχόμενες από τον 14ο αιώνα. Επίσης, σώζονται ερείπια από δύο πυργίσκους, o ένας στο ακρότατο αριστερό σημείο του κτίσματος και ο άλλος στα δεξιά, καθώς επίσης και ο αγωγός ύδρευσης που έφερνε νερό στη Μονή.
Ωστόσο, το γεγονός ότι είχε χτιστεί σε δυσπρόσιτο έδαφος, κάτι που έθετε εμπόδια και στον εφοδιασμό αλλά και στην προσέγγιση της Μονής, θεωρείται μέχρι σήμερα μία από τις βασικότερες αιτίες για τη μετεγκατάστασή της σε νέα, πιο προσβάσιμη θέση, παρά την οικονομική άνθηση που γνώρισε κατά τον 17ο αιώνα.
Έτσι, η Μονή Φιλοσόφου μεταφέρθηκε ανατολικότερα, σε απόσταση περίπου ενός χιλιομέτρου από την Παλαιά. Η Νέα Μονή ιδρύθηκε το έτος 1691, και σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή που βρίσκεται τοποθετημένη πάνω από το υπέρθυρο της κύριας εισόδου, χτίστηκε με μέριμνα και δαπάνες των μοναχών Παχωμίου, Γρηγορίου και Παρθενίου, καθώς επίσης και του ηγούμενου Άνθιμου. Αρχιμάστορας της Μονής που σήμερα αποτελεί μετόχι της Ιεράς Μονής Προδρόμου, ήταν ο Γεώργιος Αρβανίτης που καταγόταν από το Μπιθεκούκι της Βόρειας Ηπείρου.
Σήμερα, διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση ο πύργος, στον οποίο διαμένουν μοναχοί κι επισκέπτες, καθώς επίσης και το καθολικό, αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Το καθολικό είναι εγγεγραμμένος σταυροειδής ναός με τρούλο, σύνθετου τετρακίονου τύπου και έχει λιτές όψεις με φτωχή κεραμοπλαστική διακόσμηση. Οι τοιχογραφίες που κοσμούν τον ναό είναι κρητικής τεχνοτροπίας και αποδίδονται στον ζωγράφο Βίκτωρα. Διαθέτει, επίσης, αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο.
Στο πέρασμα των αιώνων, η Μονή Φιλοσόφου αποτέλεσε πνευματικό κι εκπαιδευτικό κέντρο, παίρνοντας μάλιστα, από τα χρόνια λειτουργίας της Παλαιάς Μονής το προσωνύμιο “κρυφό σχολείο”. Αργότερα, μετά την εγκατάστασή της στη Νέα Μονή εξελίχθηκε σε μεγάλη ιερατική σχολή, από τα “σπλάχνα” της οποίας αποφοίτησαν 7 Πατριάρχες, 70 Μητροπολίτες και περίπου 3.500 λόγιοι άνδρες. Επί τουρκοκρατίας, η παράδοση αναφέρει ότι λειτούργησε και ως εκπαιδευτήριο για νεαρά ελληνόπουλα που μάθαιναν την γλώσσα και τις παραδόσεις πριν την απελευθέρωση του ελλαδικού χώρου.
Η Σχολή λειτούργησε στη Νέα Μονή μέχρι και το 1765 μ.Χ., και κατόπιν μεταφέρθηκε στη Δημητσάνα μαζί με την σπουδαία βιβλιοθήκη της. Το 1834 μ.Χ. έκλεισε με διάταγμα της Αντιβασιλείας, και συγκεκριμένα, του αρμόδιου υπουργού Σχινά, ο οποίος διέταξε τη διάλυσή της και την εκποίηση της περιουσίας της.
Το 1955 χαρακτηρίστηκε διατηρητέο μνημείο, ενώ από το 1992 άρχισε να ανακαινίζεται ριζικά με την επίβλεψη του υπουργείου Πολιτισμού. Σήμερα, λειτουργεί ως ανδρική μονή.
Διαδρομες
Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου
Χτισμένη στη βάση ενός απότομου κάθετου βράχου, περίπου 200 μέτρα από την όχθη του ποταμού Λούσιου, η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου, με την πλούσια ιστορία και προσφορά στον αγώνα των Ελλήνων για την απελευθέρωση, προκαλεί δέος σε κάθε επισκέπτη.
Ιερά Μονή Φιλοσόφου (Κρυφό Σχολειό)
Ιδρύθηκε το 963 μ.Χ. από τον αρχιγραμματέα του βυζαντινού Αυτοκράτορα Νικηφόρου Β’ Φωκά, τον Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο, που της έδωσε και το προσωνύμιο “Φιλοσόφου”. Το 1691, η Μονή μεταφέρθηκε σε νέα τοποθεσία (Νέα Μονή) για ευκολότερη πρόσβαση.
Μονή Αιμυαλών - Ληνός Κολοκοτρωναίων
Ο ληνός είναι ένα παραδοσιακό αγροτικό κτίσμα που χρησίμευε σαν βοηθητικός εργαστηριακός χώρος ή σαν αποθήκη για τα σταφύλια και τον πρόχειρο βρασμό του μούστου.
Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης
Η νεροτριβή και ο αλευρόμυλος, το ρακοκάζανο, το βυρσοδεψείο και ο μπαρουτόμυλος, συνθέτουν τα κομμάτια ενός ολοκληρωμένου “παζλ” παράδοσης, το οποίο φιλοξενείται στο Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης.
Δημόσια Ιστορική Βιβλιοθήκη Δημητσάνας
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Οικία Παλαιών Πατρών Γερμανού
Η οικογένεια του Παλαιών Πατρών Γερμανού εγκαταστάθηκε στη Δημητσάνα περίπου το 1720 και, σύμφωνα με πληροφορίες, διέμενε στην εν λόγω οικία μέχρι και το 1897.
Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Ιερά Μονή Αιμυαλών – Ληνός Κολοκοτρωναίων
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής Στεμνίτσας
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Αρχοντικό των Δεληγιανναίων
Το οίκημα δεσπόζει στον Πάνω Μαχαλά του ιστορικού χωριού Λαγκάδια, το οποίο, εκτός από σημαντικούς χτίστες, χάρισε στην Ελλάδα την περίφημη οικογένεια των Δεληγιανναίων, προεστών του Μοριά πριν από την Επανάσταση. Από την οικογένεια Δεληγιάννη προήλθαν και δύο Πρωθυπουργοί στα χρόνια μετά την απελευθέρωση.
Αγιονέρι
Σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι γραφές ιστορικών της Επανάστασης, στις 20 Μαρτίου του 1821, στην περιοχή “Αλώνι του Καλλιντέρη” στο Αγιονέρι Γορτυνίας, οι Γεώργιος και Δημήτριος Πλαπούτας κήρυξαν τον απελευθερωτικό αγώνα ενάντια στον Οθωμανικό ζυγό.
Ιστορικός Πύργος Πλαπούτα
Ο ιστορικός Πύργος του Στρατηγού Πλαπούτα που έπαιξε σημαίνοντα και καθοριστικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821 δεσπόζει αναστηλωμένος στο χωριό Παλούμπα, τη γενέτειρα του Δημήτριου Πλαπούτα
Ληνός των Κολοκοτρωναίων
Ο ιστορικός Πύργος του Στρατηγού Πλαπούτα που έπαιξε σημαίνοντα και καθοριστικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821 δεσπόζει αναστηλωμένος στο χωριό Παλούμπα, τη γενέτειρα του Δημήτριου Πλαπούτα
Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Στεμνίτσας
Ο ιστορικός Πύργος του Στρατηγού Πλαπούτα που έπαιξε σημαίνοντα και καθοριστικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821 δεσπόζει αναστηλωμένος στο χωριό Παλούμπα, τη γενέτειρα του Δημήτριου Πλαπούτα
Οικία Παλαιών Πατρών Γερμανού
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Δημόσια Ιστορική Βιβλιοθήκη Δημητσάνας
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Ληνός των Κολοκοτρωναίων
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Στεμνίτσας
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Holy Monastery of Zoodochos Pigi
Built only ten years after the fall of Constantinople, the Holy Monastery of Zoodochos Pigi or Chrysopigi kept alive the flame of liberation during the difficult years when Greece was under Ottoman occupation.
Holy Monastery of Saint John the Baptist
Built at the base of a steep vertical rock, about 200 meters from the bank of the Lousios river, the Holy Monastery of Saint John the Baptist, with its rich history and contribution to the struggle of the Greeks for liberation, inspires awe in every visitor.
Holy Monastery of the Philosopher (Krifo Scholio)
It was founded in 963 AD by the chief secretary of the Byzantine Emperor Nikephoros II Phokas, Ioannis Lampardopoulos, who also gave the name "Philosopher" to the Monastery. In 1691, the Monastery was relocated (New Monastery) for easier access.
Aimyalon Monastery-Linos of the Kolokotronis family
A linos is a traditional agricultural building that served as wine press for the grapes and the rough boiling of the must.
Open-Air Waterpower Museum
The fulling mill and the flour mill, the still, the tannery and the gunpowder mill compose the pieces of a complete "puzzle" of tradition, which is housed in the Open-Air Waterpower Museum.
Dimitsana Historic Public Library
The picturesque and historical village of Dimitsana is a key depository of historical and folklore traditions of the Greek nation. In its library, apart from the shelves enriched with 35,000 volumes of books, the visitor can also admire important relics and memorabilia from various moments of the glorious past.
House of Germanos III of Old Patras
The family of Germanos III of Old Patras settled in Dimitsana around 1720 and resided in this house until 1897. Today, in the renovated building there are exhibits that are family heirlooms of the great hierarch, as well as excerpts from his autobiography.
Manor of the Deligiannis family in Lagkadia
The building dominates the Upper Side of the historic village of Lagkadia, from which prominent builders came, as well as the famous Deligiannis family, prefects of the Peloponnese before the Revolution.
Agioneri
The building dominates the Upper Side of the historic village of Lagkadia, from which prominent builders came, as well as the famous Deligiannis family, prefects of the Peloponnese before the Revolution.
Historic Plapoutas Tower
The historic Tower of General Plapoutas, which played an important and decisive role in the Revolution of 1821, dominates the village of Paloumpa, the birthplace of Dimitrios Plapoutas, an important commander in the struggle for liberation.
The Linos of the Kolokotronis family
The historic Tower of General Plapoutas, which played an important and decisive role in the Revolution of 1821, dominates the village of Paloumpa, the birthplace of Dimitrios Plapoutas, an important commander in the struggle for liberation.
Holy Monastery of Saint John the Baptist, Stemnitsa
The historic Tower of General Plapoutas, which played an important and decisive role in the Revolution of 1821, dominates the village of Paloumpa, the birthplace of Dimitrios Plapoutas, an important commander in the struggle for liberation.
