Ο ιστορικός Πύργος του Στρατηγού Πλαπούτα που έπαιξε σημαίνοντα και καθοριστικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821 δεσπόζει αναστηλωμένος στο χωριό Παλούμπα, τη γενέτειρα του Δημήτριου Πλαπούτα, σημαντικού οπλαρχηγού στον αγώνα για την απελευθέρωση.
Λειτουργεί ως εκθεσιακός και πολιτιστικός χώρος που προκαλεί δέος και σεβασμό στον επισκέπτη.
Πέρασμα, σημείο συνάντησης και κέντρο σχεδιασμού σημαντικών μαχών που δόθηκαν κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 από τους οπλαρχηγούς, ο αναστηλωμένος Πύργος του Στρατηγού Πλαπούτα στέκει αγέρωχος στην Παλούμπα της Γορτυνίας, να θυμίζει το έπος της απελευθέρωσης.
Η κατασκευή του περίφημου κτίσματος ξεκίνησε περίπου το 1795, όταν ο γενάρχης της οικογένειας Πλαπούτα και θρυλικός οπλαρχηγός Κόλλιας από το Σουλιμά της Τριφυλίας, σε ηλικία μόλις 18 ετών, κυνηγημένος από τις αρχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μετά τον φόνο ενός Τούρκου φοροεισπράκτορα, βρήκε ασφαλές καταφύγιο στο χωριό Παλούμπα.
Η αρχική μορφή του κτίσματος στα πρώτα χρόνια της μετεγκατάστασης, ήταν σε σχήμα Γ . Χρόνια αργότερα, στην νότια άκρη του οικοπέδου χτίστηκε ο τριώροφος πύργος του Πλαπούτα, δίνοντας έτσι σε ολόκληρο το κτιριακό συγκρότημα το σχήμα Π. Το ισόγειο επί της ουσίας ήταν στέρνα για νερό, ενώ στους δύο άλλους ορόφους κατασκευάστηκαν διαμερίσματα που επικοινωνούσαν με εσωτερική σκάλα.
Ο πύργος αποτελεί μέχρι και σήμερα σύμβολο για την προεπαναστατική και επαναστατική δράση του Μοριά (της Πελοποννήσου), καθώς στο σημείο αυτό πραγματοποιούνταν οι συναντήσεις του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη με τον έτερο Έλληνα στρατηγό Δημήτριο Πλαπούτα (υιό του Κόλλια) και άλλες σημαντικές προσωπικότητες που σχεδίαζαν στρατιωτικά τη Γορτυνιακή και στη συνέχεια τη γενικευμένη Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Κατά τη διάρκεια του αγώνα για την απελευθέρωση, ο αδερφός του Δημήτριου Πλαπούτα Γεώργιος, έπεσε ηρωικά μαχόμενος στη μάχη του Λάλα κοντά στην Ηλεία εναντίον των Αλβανών μουσουλμάνων τον Ιούνιο του 1821, βυθίζοντας στο πένθος ολόκληρη την οικογένεια, και ειδικότερα τον πατέρα του Κόλλια, ο οποίος έφυγε από τη ζωή το 1827.
Στον αντίποδα, ο Δημήτριος Πλαπούτας έζησε για να δει την πατρίδα του ελεύθερη, και μάλιστα διακρίθηκε σε πολλές μάχες, όπως αυτή του Βαλτετσίου, αλλά και στην πολιορκία της Τριπολιτσάς, φτάνοντας μέχρι τον βαθμό του στρατηγού. Μαζί με τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη πολέμησαν εναντίον του Ιμπραήμ Πασά, όμως αργότερα, με αστήριχτες κατηγορίες, αμφότεροι φυλακίστηκαν και καταδικάστηκαν σε θάνατο για εσχάτη προδοσία, ποινή που δεν εκτελέστηκε ποτέ υπό το βάρος της λαϊκής κατακραυγής.
Αποφυλακίστηκαν όταν ενηλικιώθηκε ο βασιλιάς Όθωνας και έκτοτε ο Δημήτριος Πλαπούτας ασχολήθηκε με την πολιτική. Το 1844 έφτασε μέχρι το αξίωμα του βουλευτή Καρύταινας, ενώ το 1847 έγινε γερουσιαστής. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, μέχρι τον θάνατό του τον Ιούλιο του 1864, τα έζησε στον πύργο που έχτισε ο πατέρας του.
Το 1950, το οίκημα όπου γεννήθηκε, μεγάλωσε και πέθανε ο Δημήτρης Πλαπούτας χαρακτηρίστηκε ιστορικό, διατηρητέο μνημείο, αλλά δυστυχώς δεν απέφυγε την φθορά στον πέρασμα των χρόνων.
Σήμερα, μετά από πολύ σημαντικά έργα ανακατασκευής, λειτουργεί ως εκθεσιακός – πολιτιστικός πολυχώρος, στον οποίο φυλάσσονται κι εκτίθενται ιστορικά κειμήλια των αγωνιστών του 1821, ενώ διοργανώνονται διάφορες εκδηλώσεις. Το κτίριο, ο διάκοσμος και οι απεικονίσεις είναι τεχνοτροπίας του 1821, με πολλά στοιχεία να αφορούν στην οικογένεια Πλαπούτα, λόγω της σπουδαίας πορείας και συμβολής της στον αγώνα για την απελευθέρωση της Ελλάδας. Αποτελεί ένα κόσμημα αρχιτεκτονικής και ιστορίας όχι μόνο για την περιοχή της Ηραίας, αλλά και για ολόκληρη τη Γορτυνία.
Διαδρομες
Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου
Χτισμένη στη βάση ενός απότομου κάθετου βράχου, περίπου 200 μέτρα από την όχθη του ποταμού Λούσιου, η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου, με την πλούσια ιστορία και προσφορά στον αγώνα των Ελλήνων για την απελευθέρωση, προκαλεί δέος σε κάθε επισκέπτη.
Ιερά Μονή Φιλοσόφου (Κρυφό Σχολειό)
Ιδρύθηκε το 963 μ.Χ. από τον αρχιγραμματέα του βυζαντινού Αυτοκράτορα Νικηφόρου Β’ Φωκά, τον Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο, που της έδωσε και το προσωνύμιο “Φιλοσόφου”. Το 1691, η Μονή μεταφέρθηκε σε νέα τοποθεσία (Νέα Μονή) για ευκολότερη πρόσβαση.
Μονή Αιμυαλών - Ληνός Κολοκοτρωναίων
Ο ληνός είναι ένα παραδοσιακό αγροτικό κτίσμα που χρησίμευε σαν βοηθητικός εργαστηριακός χώρος ή σαν αποθήκη για τα σταφύλια και τον πρόχειρο βρασμό του μούστου.
Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης
Η νεροτριβή και ο αλευρόμυλος, το ρακοκάζανο, το βυρσοδεψείο και ο μπαρουτόμυλος, συνθέτουν τα κομμάτια ενός ολοκληρωμένου “παζλ” παράδοσης, το οποίο φιλοξενείται στο Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης.
Δημόσια Ιστορική Βιβλιοθήκη Δημητσάνας
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Οικία Παλαιών Πατρών Γερμανού
Η οικογένεια του Παλαιών Πατρών Γερμανού εγκαταστάθηκε στη Δημητσάνα περίπου το 1720 και, σύμφωνα με πληροφορίες, διέμενε στην εν λόγω οικία μέχρι και το 1897.
Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Ιερά Μονή Αιμυαλών – Ληνός Κολοκοτρωναίων
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής Στεμνίτσας
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Αρχοντικό των Δεληγιανναίων
Το οίκημα δεσπόζει στον Πάνω Μαχαλά του ιστορικού χωριού Λαγκάδια, το οποίο, εκτός από σημαντικούς χτίστες, χάρισε στην Ελλάδα την περίφημη οικογένεια των Δεληγιανναίων, προεστών του Μοριά πριν από την Επανάσταση. Από την οικογένεια Δεληγιάννη προήλθαν και δύο Πρωθυπουργοί στα χρόνια μετά την απελευθέρωση.
Αγιονέρι
Σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι γραφές ιστορικών της Επανάστασης, στις 20 Μαρτίου του 1821, στην περιοχή “Αλώνι του Καλλιντέρη” στο Αγιονέρι Γορτυνίας, οι Γεώργιος και Δημήτριος Πλαπούτας κήρυξαν τον απελευθερωτικό αγώνα ενάντια στον Οθωμανικό ζυγό.
Ιστορικός Πύργος Πλαπούτα
Ο ιστορικός Πύργος του Στρατηγού Πλαπούτα που έπαιξε σημαίνοντα και καθοριστικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821 δεσπόζει αναστηλωμένος στο χωριό Παλούμπα, τη γενέτειρα του Δημήτριου Πλαπούτα
Ληνός των Κολοκοτρωναίων
Ο ιστορικός Πύργος του Στρατηγού Πλαπούτα που έπαιξε σημαίνοντα και καθοριστικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821 δεσπόζει αναστηλωμένος στο χωριό Παλούμπα, τη γενέτειρα του Δημήτριου Πλαπούτα
Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Στεμνίτσας
Ο ιστορικός Πύργος του Στρατηγού Πλαπούτα που έπαιξε σημαίνοντα και καθοριστικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821 δεσπόζει αναστηλωμένος στο χωριό Παλούμπα, τη γενέτειρα του Δημήτριου Πλαπούτα
Οικία Παλαιών Πατρών Γερμανού
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Δημόσια Ιστορική Βιβλιοθήκη Δημητσάνας
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Ληνός των Κολοκοτρωναίων
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Στεμνίτσας
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Holy Monastery of Zoodochos Pigi
Built only ten years after the fall of Constantinople, the Holy Monastery of Zoodochos Pigi or Chrysopigi kept alive the flame of liberation during the difficult years when Greece was under Ottoman occupation.
Holy Monastery of Saint John the Baptist
Built at the base of a steep vertical rock, about 200 meters from the bank of the Lousios river, the Holy Monastery of Saint John the Baptist, with its rich history and contribution to the struggle of the Greeks for liberation, inspires awe in every visitor.
Holy Monastery of the Philosopher (Krifo Scholio)
It was founded in 963 AD by the chief secretary of the Byzantine Emperor Nikephoros II Phokas, Ioannis Lampardopoulos, who also gave the name "Philosopher" to the Monastery. In 1691, the Monastery was relocated (New Monastery) for easier access.
Aimyalon Monastery-Linos of the Kolokotronis family
A linos is a traditional agricultural building that served as wine press for the grapes and the rough boiling of the must.
Open-Air Waterpower Museum
The fulling mill and the flour mill, the still, the tannery and the gunpowder mill compose the pieces of a complete "puzzle" of tradition, which is housed in the Open-Air Waterpower Museum.
Dimitsana Historic Public Library
The picturesque and historical village of Dimitsana is a key depository of historical and folklore traditions of the Greek nation. In its library, apart from the shelves enriched with 35,000 volumes of books, the visitor can also admire important relics and memorabilia from various moments of the glorious past.
House of Germanos III of Old Patras
The family of Germanos III of Old Patras settled in Dimitsana around 1720 and resided in this house until 1897. Today, in the renovated building there are exhibits that are family heirlooms of the great hierarch, as well as excerpts from his autobiography.
Manor of the Deligiannis family in Lagkadia
The building dominates the Upper Side of the historic village of Lagkadia, from which prominent builders came, as well as the famous Deligiannis family, prefects of the Peloponnese before the Revolution.
Agioneri
The building dominates the Upper Side of the historic village of Lagkadia, from which prominent builders came, as well as the famous Deligiannis family, prefects of the Peloponnese before the Revolution.
Historic Plapoutas Tower
The historic Tower of General Plapoutas, which played an important and decisive role in the Revolution of 1821, dominates the village of Paloumpa, the birthplace of Dimitrios Plapoutas, an important commander in the struggle for liberation.
The Linos of the Kolokotronis family
The historic Tower of General Plapoutas, which played an important and decisive role in the Revolution of 1821, dominates the village of Paloumpa, the birthplace of Dimitrios Plapoutas, an important commander in the struggle for liberation.
Holy Monastery of Saint John the Baptist, Stemnitsa
The historic Tower of General Plapoutas, which played an important and decisive role in the Revolution of 1821, dominates the village of Paloumpa, the birthplace of Dimitrios Plapoutas, an important commander in the struggle for liberation.
