Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης

Η νεροτριβή και ο αλευρόμυλος, το ρακοκάζανο, το βυρσοδεψείο και ο μπαρουτόμυλος, συνθέτουν τα κομμάτια ενός ολοκληρωμένου “παζλ” παράδοσης, το οποίο φιλοξενείται στο Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης.
Σ’ ένα ολόκληρο στρέμμα πυκνής βλάστησης και τρεχούμενων νερών, που απέχει μόλις δύο χιλιόμετρα από τη Δημητσάνα, το Μουσείο, χαρίζει μια μοναδική εμπειρία γνώσης αναφορικά με την ιστορία και τον πολιτισμό.

Σ’ έναν χώρο ενός περίπου τετραγωνικού χιλιομέτρου, στο Κεφαλάρι του Αϊ-Γιάννη, αναβιώνει η λειτουργία ενός βιοτεχνικού συγκροτήματος κατά την περίοδο της προβιομηχανικής εποχής, που χρησιμοποιούσε ως κινητήρια δύναμη το νερό.

Έχοντας συμπεριληφθεί το 2003 σε ειδική λίστα της ΕΕ με τα 27 πιο επιτυχημένα έργα στην Ελλάδα που συγχρηματοδοτήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με υψηλή επισκεψιμότητα, κι έχοντας τιμηθεί με το βραβείο Europa Nostra, το Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης στη Δημητσάνα εξακολουθεί να προβάλλει τη σημασία της υδροκίνησης στην παραδοσιακή κοινωνία, παρουσιάζοντας παράλληλα τις βασικές προβιομηχανικές τεχνικές που χρησιμοποιούσαν το νερό ως κύρια πηγή ενέργειας για την παραγωγή διαφόρων βασικών προϊόντων.
Σε μια έκταση περίπου ενός στρέμματος, μέσα σε πυκνή βλάστηση και άφθονα τρεχούμενα νερά, εκτείνονται εγκαταστάσεις και υδροκίνητοι μηχανισμοί, που έχουν αναστηλωθεί με σκοπό τη μουσειακή αξιοποίησή τους. Κάθε ένα από τα ανακαινισμένα κτίρια των παλαιών παραδοσιακών εργαστηρίων έχει μια μόνιμη έκθεση με θεματικό περιεχόμενο σχετικό με το εργαστήριο.
Συγκεκριμένα, στο πρώτο κτίριο στεγάζεται μια νεροτριβή κι ένας αλευρόμυλος. Είναι γεγονός πως στην ευρύτερη περιοχή της Δημητσάνας οι κάτοικοι χρησιμοποιούσαν ως τα μέσα του 20ου αιώνα είκοσι περίπου στεγασμένες ή υπαίθριες νεροτριβές, στις οποίες έπλεναν τα υφαντά (βελέντζες, μπατανιές, τσέργες κλπ).

Ακριβώς δίπλα, στον αποκατεστημένο αλευρόμυλο με την οριζόντια φτερωτή, ο επισκέπτης μπορεί να ρίξει σπόρους καλαμποκιού στην σκαφίδα και να παρακολουθήσει την άλεση του καρπού που πέφτει στην αλευροδοχή μετά την επεξεργασία από τις μυλόπετρες. Το διπλανό δωμάτιο, το οποίο διαθέτει τζάκι, αποτελούσε την οικία του μυλωνά.Έξω από τον αλευρόμυλο, ο επισκέπτης θα συναντήσει μπροστά του το ρακοκάζανο, το οποίο στηνόταν στην ύπαιθρο μετά τον τρύγο για την παραγωγή του τσίπουρου από τα στέμφυλα.

Στη συνέχεια της διαδρομής, θα αντικρύσει ένα διώροφο κτίριο, το οποίο στεγάζει την κατοικία του βυρσοδέψη στον πάνω όροφο και το βυρσοδεψείο στον κάτω όροφο, ενώ το εσωτερικό του εργαστηρίου είναι χωρισμένο σε “ζώνες” που αντιστοιχούν στα διάφορα στάδια επεξεργασίας των δερμάτων.

Τέλος, το λιθόστρωτο μονοπάτι οδηγεί στο χαμηλότερο επίπεδο του μουσείου, στον μπαρουτόμυλο με την όρθια φτερωτή, σήμα κατατεθέν της περιοχής. Η Δημητσάνα, ήταν ένα από τα πολλά χωριά που από τον 16ο αιώνα ήδη γνώριζε τη συλλογή του ακάθαρτου νίτρου (μπαρούτι), το οποίο οι κάτοικοι παρείχαν αντί φόρου στους Οθωμανούς.

Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821, οι κάτοικοι της Δημητσάνας δραστηριοποιήθηκαν στην κατασκευή μπαρουτιού προκειμένου να τροφοδοτήσουν τον αγώνα με πολεμικό υλικό. Είναι δε χαρακτηριστική η φράση του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, ο οποίος, κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα, γράφει χαρακτηριστικά πως “Μπαρούτι είχαμε, έκαμνε η Δημιτζάνα”.

Στο πλαίσιο αυτό, το μπαρούτι αποτελεί ένα ισχυρό στοιχείο της πολιτισμικής ταυτότητας της περιοχής που διατηρείται μέσα από τις μνήμες και τις αφηγήσεις των κατοίκων της. Αυτήν την πολιτισμική ταυτότητα της Δημητσάνας αναδεικνύει το μουσείο ως άλλη χρονομηχανή, παρουσιάζοντας έναν τύπο μπαρουτόμυλου με κοπάνια τα οποία κινούνταν με τη βοήθεια της φτερωτής και χτυπούσαν τις πρώτες ύλες που απαιτούνταν για την παρασκευή μπαρουτιού μέσα σε γουδιά.

Αυτή η τεχνοτροπία παραγωγής μπαρουτιού που αναπαρίσταται στο Μουσείο, διατηρήθηκε στη Δημητσάνα κατά τα χρόνια της Επανάστασης μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα, ενώ από την υπόλοιπη Ευρώπη είχε σταματήσει από τον 18ο αιώνα.

Αξιοθέατα
Διαδρομές

Αξιοθέατα

01/10

02/10

03/10

04/10

05/10

06/10

07/10

08/10

09/10

10/10

Διαδρομές

Διαδρομες

Δημητσάνα - Μονή Ζωοδόχου Πηγής

Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής

Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.

Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου

Χτισμένη στη βάση ενός απότομου κάθετου βράχου, περίπου 200 μέτρα από την όχθη του ποταμού Λούσιου, η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου, με την πλούσια ιστορία και προσφορά στον αγώνα των Ελλήνων για την απελευθέρωση, προκαλεί δέος σε κάθε επισκέπτη.

Ιερά Μονή Φιλοσόφου (Κρυφό Σχολειό)

Ιδρύθηκε το 963 μ.Χ. από τον αρχιγραμματέα του βυζαντινού Αυτοκράτορα Νικηφόρου Β’ Φωκά, τον Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο, που της έδωσε και το προσωνύμιο “Φιλοσόφου”. Το 1691, η Μονή μεταφέρθηκε σε νέα τοποθεσία (Νέα Μονή) για ευκολότερη πρόσβαση.

Μονή Αιμυαλών - Ληνός Κολοκοτρωναίων

Ο ληνός είναι ένα παραδοσιακό αγροτικό κτίσμα που χρησίμευε σαν βοηθητικός εργαστηριακός χώρος ή σαν αποθήκη για τα σταφύλια και τον πρόχειρο βρασμό του μούστου.

Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης

Δημόσια Ιστορική Βιβλιοθήκη Δημητσάνας

Οικία Παλαιών Πατρών Γερμανού

Η οικογένεια του Παλαιών Πατρών Γερμανού εγκαταστάθηκε στη Δημητσάνα περίπου το 1720 και, σύμφωνα με πληροφορίες, διέμενε στην εν λόγω οικία μέχρι και το 1897.

Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης

Ιερά Μονή Αιμυαλών – Ληνός Κολοκοτρωναίων

Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής Στεμνίτσας

< id="aa"src="http://digitalgortynia.gr/wp-content/uploads/2023/11/ic_gallery.png" alt="διαδρομές" />

Δημητσάνα - Μονή Τιμίου Προδρόμου

Αρχοντικό των Δεληγιανναίων

Το οίκημα δεσπόζει στον Πάνω Μαχαλά του ιστορικού χωριού Λαγκάδια, το οποίο, εκτός από σημαντικούς χτίστες, χάρισε στην Ελλάδα την περίφημη οικογένεια των Δεληγιανναίων, προεστών του Μοριά πριν από την Επανάσταση. Από την οικογένεια Δεληγιάννη προήλθαν και δύο Πρωθυπουργοί στα χρόνια μετά την απελευθέρωση.

Αγιονέρι

Σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι γραφές ιστορικών της Επανάστασης, στις 20 Μαρτίου του 1821, στην περιοχή “Αλώνι του Καλλιντέρη” στο Αγιονέρι Γορτυνίας, οι Γεώργιος και Δημήτριος Πλαπούτας κήρυξαν τον απελευθερωτικό αγώνα ενάντια στον Οθωμανικό ζυγό.

Ιστορικός Πύργος Πλαπούτα

Ο ιστορικός Πύργος του Στρατηγού Πλαπούτα που έπαιξε σημαίνοντα και καθοριστικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821 δεσπόζει αναστηλωμένος στο χωριό Παλούμπα, τη γενέτειρα του Δημήτριου Πλαπούτα

Ληνός των Κολοκοτρωναίων

Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Στεμνίτσας

Οικία Παλαιών Πατρών Γερμανού

Δημόσια Ιστορική Βιβλιοθήκη Δημητσάνας

Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης

Ληνός των Κολοκοτρωναίων

Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Στεμνίτσας

Dimitsana - Monastery of Zoodochos Pigi

Holy Monastery of Zoodochos Pigi

Built only ten years after the fall of Constantinople, the Holy Monastery of Zoodochos Pigi or Chrysopigi kept alive the flame of liberation during the difficult years when Greece was under Ottoman occupation.

Holy Monastery of Saint John the Baptist

Built at the base of a steep vertical rock, about 200 meters from the bank of the Lousios river, the Holy Monastery of Saint John the Baptist, with its rich history and contribution to the struggle of the Greeks for liberation, inspires awe in every visitor.

Holy Monastery of the Philosopher (Krifo Scholio)

It was founded in 963 AD by the chief secretary of the Byzantine Emperor Nikephoros II Phokas, Ioannis Lampardopoulos, who also gave the name "Philosopher" to the Monastery. In 1691, the Monastery was relocated (New Monastery) for easier access.

Aimyalon Monastery-Linos of the Kolokotronis family

A linos is a traditional agricultural building that served as wine press for the grapes and the rough boiling of the must.

Open-Air Waterpower Museum

The fulling mill and the flour mill, the still, the tannery and the gunpowder mill compose the pieces of a complete "puzzle" of tradition, which is housed in the Open-Air Waterpower Museum.

Dimitsana Historic Public Library

The picturesque and historical village of Dimitsana is a key depository of historical and folklore traditions of the Greek nation. In its library, apart from the shelves enriched with 35,000 volumes of books, the visitor can also admire important relics and memorabilia from various moments of the glorious past.

House of Germanos III of Old Patras

The family of Germanos III of Old Patras settled in Dimitsana around 1720 and resided in this house until 1897. Today, in the renovated building there are exhibits that are family heirlooms of the great hierarch, as well as excerpts from his autobiography.

Dimitsana - Monastery of Saint John the Baptist