Χτισμένη μόλις δέκα χρόνια πριν από την πτώση της Κωνσταντινούπολης, η Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής ή Χρυσοπηγής κράτησε ζωντανή την φλόγα της απελευθέρωσης στα δύσκολα έτη που η Ελλάδα βρισκόταν υπό Οθωμανική κατοχή.
Με πανέμορφες όσο και ιστορικές εικόνες στο εσωτερικό της, αλλά και με μαγευτική θέα προς την Στεμνίτσα από τον εξωτερικό της χώρο, η έδρα της Α’ Πελοποννησιακής Γερουσίας δεν μπορεί παρά να συγκινεί τον επισκέπτη και να τον προκαλεί να ανακαλέσει μνήμες του ένδοξου παρελθόντος.
Λίκνο θρησκευτικής κατάνυξης και πολύτιμης ιστορικής αξίας για τους Έλληνες, η Μονή Ζωοδόχου Πηγής, χτισμένη πάνω σε έναν βραχώδη λόφο, αποτελεί παράλληλα κι ένα μαγευτικό “μπαλκόνι” με θέα στον πανέμορφο οικισμό της Στεμνίτσας, αλλά και στη γύρω περιοχή.
Η Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής ή Χρυσοπηγής, όπως είναι ευρέως γνωστή, βρίσκεται πλησίον του βορείου τμήματος της Στεμνίτσας. Η ίδρυσή της σύμφωνα με την παράδοση ανάγεται στο έτος 1443 μ.Χ., ακριβώς δέκα χρόνια πριν από την άλωση της Κωνσταντινούπολης.
Κτήτορες της Μονής, η οποία είναι κηρυγμένη ως προέχον βυζαντινό μνημείο ήταν ο Αρχιερέας Αχίλλειος και ο ιερομόναχος Βησσαρίων. Το καθολικό της (ο ναός της μονής), που είναι και το μόνο κτίσμα που διασώζεται μέχρι σήμερα μαζί με το διώροφο κελί, οικοδομήθηκε περί τον 15ο αιώνα στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο με μία ημιεξάπλευρη κόγχη ιερού, ενώ το εσωτερικό του είναι κατάγραφο με τοιχογραφίες που ανάγονται στον 17ο αιώνα. Επιπλέον, το ξυλόγλυπτο τέμπλο είναι έργο του 1805 μ.Χ.
Το επιστύλιο του τέμπλου κοσμούν εικόνες που ανάγονται στον 19ο αιώνα. Οι πέντε εξ αυτών απεικονίζουν σκηνές του Δωδεκάορτου, ήτοι την Γέννηση του Χριστού, την Υπαπαντή, τη Μεταμόρφωση του Σωτήρος, την Πεντηκοστή και την Ανάληψη, ενώ εκτός του Δωδεκάορτου απεικονίζεται η Ψηλάφηση του Θωμά, που εντάσσεται στον εικονογραφικό κύκλο των Εωθινών Ευαγγελίων.
Από τις 26 Μαΐου 1821 μέχρι και τις 30 Μαρτίου 1823, το διώροφο κελί που διασώζεται δίπλα από το ιερό της Μονής, αποτέλεσε την έδρα της Πελοποννησιακής Γερουσίας, του πρώτου, κεντρικού διοικητικού σώματος της Επαναστατημένης Ελλάδας με αρμοδιότητα την οργάνωση και την άσκηση διοίκησης στην Πελοπόννησο.
Σ’ ένα γενικότερο πλαίσιο, η Πελοποννησιακή Γερουσία, μέχρι τη διάλυσή της με τη σύγκληση της Β’ Εθνοσυνέλευσης στο Άστρος, έπαιξε σημαντικότατο ρόλο στην απαρχή μιας οργανωμένης διοίκησης στη χώρα μας, ενώ η δράση της συνέβαλε στην επιβίωση της Επανάστασης και στην επίτευξη της ανεξαρτησίας της Ελλάδας.
Η Μονή, καθώς είναι χτισμένη σε βραχώδη λόφο, προσφέρει υπέροχη θέα προς το χωριό της Στεμνίτσας,ξυπνώντας μνήμες από το ένδοξο παρελθόν της περιοχής.
Διαδρομες
Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής Στεμνίτσας
Το γραφικό και ιστορικό χωριό της Δημητσάνας αποτελεί βασικό θεματοφύλακα ιστορικών και λαογραφικών παραδόσεων του ελληνικού γένους. Στη βιβλιοθήκη της, εκτός από τα εμπλουτισμένα με 35.000 τόμους βιβλίων ράφια.
Αρχοντικό των Δεληγιανναίων
Το οίκημα δεσπόζει στον Πάνω Μαχαλά του ιστορικού χωριού Λαγκάδια, το οποίο, εκτός από σημαντικούς χτίστες, χάρισε στην Ελλάδα την περίφημη οικογένεια των Δεληγιανναίων, προεστών του Μοριά πριν από την Επανάσταση. Από την οικογένεια Δεληγιάννη προήλθαν και δύο Πρωθυπουργοί στα χρόνια μετά την απελευθέρωση.
Dimitsana Historic Public Library
The picturesque and historical village of Dimitsana is a key depository of historical and folklore traditions of the Greek nation. In its library, apart from the shelves enriched with 35,000 volumes of books, the visitor can also admire important relics and memorabilia from various moments of the glorious past.